Aan het einde van het Vissentijdperk kunnen we elke dag in de
media getuige zijn van het failliet van de politiek. Met de clash tussen
Democraten en Republikeinen en daarme de ‘shutdown’ in America als
absolute dieptepunt. Maar ook de Algemene Beschouwingen in Nederland
zijn kenmerkend voor de oude manier van denken. Niet dat politici geen
goede mensen zijn – er zitten zeer getalenteerden bij – het is het
systeem en het daarbij behorende denken dat hen gevangen houdt.
In een internationale enquête blijkt dat in de meeste landen de
politieke partijen als de meest corrupte instituten van de maatschappij
worden gezien. Meer dan de helft van de ondervraagden was van mening dat
hun regering ‘grotendeels of volledig wordt gecontroleerd door een
kleine groep actoren die uit eigen belang handelt’. De politiek staat er
niet best voor.
Wij in het Westen denken dat we met onze democratieën een superieur
politiek systeem hebben. We zien het als een soort eindpunt van
beschaving. Het tegendeel is waar, we zijn pas aan het begin. Pas in het
Watermantijdperk komt de werkelijke macht aan het volk.
Nu is er vooral de machtspolitiek van verdeel en heers. De belangen
van partijen en van organisaties als vakbond, bedrijfsleven en andere
lobbygroepen zijn veel machtiger dan de stemmen uit het volk.
Natuurlijk, Nederlanders stemmen om de vier jaar, maar na verkiezingen
krijgt het spel in en rond Den Haag een eigen dynamiek.
Tot nu toe waren wij als bevolking nog niet zo ver om dit spel goed
te doorgronden en om de beloften en verhalen van de politici op waarde
te schatten. Daarom hebben we nog steeds – zou je kunnen zeggen – de
politiek en de politici die we verdienen.
En tegelijkertijd is het ook heel lastig voor ons burgers om er een
vinger achter te krijgen, ook omdat de mainstream-media nog teveel met
de waan van de dag meegaat. Hierdoor worden we teveel afgeleid van wat
er werkelijk speelt.
We gaan dus graag prat op onze democratieën, maar zelfs in de
grootste democratie in de wereld, Amerika, is toch sprake van een
dictatuur. Van Rusland vinden we dat normaal, vooral tijdens het
communisme: veel gelijkheid maar weinig vrijheid. Dat was en is een
politieke dictatuur. De staat dicteert.
In de Verenigde Staten daarentegen is weinig gelijkheid, maar weer
veel vrijheid. Maar tóch kun je stellen dat er sprake is van een
dictatuur, namelijk een economische. De markt dicteert. Niets machtiger
dan de vrije markt en ‘haar onbegrensde mogelijkheden’. We hebben het
gemerkt in 2008, en komen er steeds meer achter: ‘the system isn’t
broken, it was build this way’.
Ook dit kapitalistische systeem blijkt heel kwalijk voor planeet en
bevolking. Niet voor niets noemt Benjamin Creme de marktkrachten ‘de
krachten van het kwaad’. ‘Elke regering die haar beleid baseert op het
blind volgen van marktkrachten leidt haar volk tot de ondergang’.
Ook Nederland is – weliswaar een mildere versie – een economische
dictatuur. De economie en financiële wereld dicteren voor een groot deel
onze politiek. Terwijl we al heel goed weten dat dat niet werkt. In het
eerste de beste managementboek wordt altijd gewaarschuwd voor ‘de
financiële man cq. boekhouder’ als baas van een bedrijf : financiële
budgetten, prognoses, winst, cash flowstromen gaan de richting bepalen
met als resultaat dat de ziel uit het bedrijf stroomt. Een lege huls cq.
geldmachine blijft over en het is wachten op een langzame dood.
Deze economische manier van denken kreeg in de politiek goed de
overhand in de jaren negentig. De markt was de oplossing. Met de
deregulering, privatisering en marktwerking in de publieke
dienstverlening als gevolg. ‘De omarming van het neoliberalisme heeft
vrij baan gegeven aan de afbraak van de staat, het casinokapitalisme en
de inhalige graaicultuur’(historicus Van der Dunk). Of zoals socioloog
Van Schinkel het formuleert: ‘Politiek is op sterven na dood, het is
louter probleemmanagement geworden, bedreven door ‘laffe
boekhoudpolitici’.
Ondertussen zien we dat ook de kunst en de ontwikkelingshulp met de
ogen van een boekhouder en handelaar bekeken worden, ‘wat levert het ons
op’. Maar ook het strafbaar stellen van illegaal verblijf is een teken
van de verharding en desinteresse van de koele rekenaar. Terwijl het de
Nationale Ombudsman Brenninkmeijer juist zo opvalt dat het ons – het
volk – vooral gaat ‘om de onderlinge verhoudingen: we maken ons zorgen
om intolerantie, asociaal gedrag, verharding, verhuftering, zelfs in
tijden van crisis.’
Gelukkig komt er verandering. Het Watermantijdperk is het definitieve
einde van de ideologieën en van de ‘–ismen’. Niet alleen het
communisme, ook het kapitalisme zal verdwijnen. Duitsland is met zijn
hereniging eigenlijk al een uiting van het samengaan van deze twee
systemen. Geholpen door de nieuwe Waterman-energieën zullen de Duitsers
in de toekomst met iets anders en nieuws komen. Wellicht zullen zij een
nieuw soort democratie voor de rest van de wereld laten zien. Wie weet.
Maar zoals nu, bij een gebrek aan visie en perspectief, bij gebrek
aan een richting voor de toekomst – wat is werkelijk belangrijk in het
leven – ontstaat er ruimte en tijd om in de breedte alle kanten op te
gaan. In plaats van vergezichten en toekomstbeelden, boezemt men de
bevolking angst in met het spookbeeld van terroristen, onveiligheid en
een economische crisis. In die ruimte springen populisten en andere
politici die inspelen op nationalistische en beschermende gevoelens.
Door het gebrek aan visie wordt tevens het middel belangrijker dan
het doel. Het voortbestaan en de partij zélf wordt een doel in plaats
van een middel. Op deze manier wordt elk wereldje uiteindelijk een
gesloten wereldje. Zo verzuchtte een populaire politicus hier: ‘De
belangen van de bevolking interesseren mij geen bal, ik ben uitsluitend
geïnteresseerd in de belangen van mijn kiezers’.
Ook in Amerika spelen de Democraten en Republikeinen een gevaarlijk
spel. Zij gunnen het licht in elkaars ogen niet. Maar in vele landen
gaat dit op. Het is de wereld van de persoonlijkheid die regeert, niet
die van de ziel. Het is namelijk de persoonlijkheid die denkt in
afgescheidenheid, ik en de ander.
Het is de wereld van de persoonlijkheid die denkt in nationalisme en
denkt in relatie tot anderen … ‘what is in it for us’ … hoe kunnen we
er beter van worden. In plaats van: wat dient het algemeen belang? Wat
dient het klimaat, natuur, planeet en mensheid? Als Rutte een deal met
Europa sluit – of bilateraal met een land – dan haast hij zich te zeggen
hoe goed het wel niet voor onze handel en economie is. O wee, als
alleen de ander, het klimaat of het geheel er van profiteert.
Het is deze wereld, de wereld van afgescheidenheid, van confrontatie
en van het bovenliggende economische systeem, die ons gevangen houdt in
de huidige crises. Over de hele wereld is daarom een soort patstelling,
links en rechts houden elkaar in evenwicht of beter gezegd, ‘in
gijzeling’. Dit gegeven is kenmerkend voor de overgang van het ene naar
het andere tijdperk. Want het verschil tussen links en rechts zal
uiteindelijk verdwijnen, zo ook het streven naar eigen belang.
Want de Vissenenergie is er nog, maar wordt steeds minder. Het zijn vooral de Vissen-structuren
die nog bestaan, en daaraan gekoppeld een bepaalde manier van denken.
En het is de Watermanenergie die heel sterk opkomt en met de maand
sterker wordt, waardoor er een sterk nieuw tegenwicht ontstaat en
ondertussen ook de overhand krijgt, maar dit nog niet kan uitdrukken in
werkelijke vorm en macht.
Door deze sterk opkomende Watermanenergie kunnen wij als bevolking de
dingen steeds beter doorzien. De roep om eerlijkheid en authenticiteit
wint aan terrein. Het is dan ook niet verbazingwekkend dat autoriteiten
in de volle breedte in de samenleving van hun voetstuk gevallen zijn.
De ‘eerste voorzichtige regendruppels’ van de Watermanenergie waren
de oorzaak van de Franse Revolutie: vrijheid, gelijkheid &
broederschap. Drie begrippen als voorbode van het komende
Watermantijdperk. Want in dit tijdperk zullen ze tot volle wasdom komen
en zullen wij pas goed begrijpen wat deze inhouden. Groei, bezit en
winst worden dan eindelijk vervangen door duurzaamheid, juiste
verhoudingen en gezamenlijkheid.
In deze nieuwe stroom zullen mensen uit alle geledingen van de
bevolking opstaan en zich bemoeien met het belang van het land en de
wereld.
Democratie zoals het bedoeld is … we gaan het echt meemaken.
Ronald Jan Heijn
Geen opmerkingen:
Een reactie posten